Ongeveer 8 tot 10 procent van de volwassenen heeft last van een “geheim” probleem genaamd slaapbruxisme. Dit is een slaapstoornis waarbij tanden knarsen of klemmen optreedt. Sommige mensen doen dit zelfs onbewust als ze wakker zijn. Stress speelt vaak een rol, maar de oorzaken zijn divers. Tijdens de slaap, wanneer de beschermingsmechanismen van het lichaam zijn uitgeschakeld, kunnen de gevolgen van bruxisme ernstiger zijn. Zonder behandeling kan het leiden tot ernstige schade aan tanden en omliggend weefsel, evenals hoofdpijn en kaakpijn.
Wat gebeurt er bij bruxisme?
Bruxisme kan een grote last zijn. Dr. Noshir Mehta, een expert op het gebied van tandheelkunde en craniofaciale pijn, vergelijkt de kracht van tandenknarsen met een “grote rugbyspeler die op een tand staat.”
- Normaal contact tussen tanden: Ongeveer 20 minuten per dag met een kracht van 20-40 pond.
- Bij slaapbruxisme: Tanden maken 40 minuten per uur contact met een kracht van 250 pond op de eerste kies.
Hoe vaak komt slaapbruxisme voor?
Slaapbruxisme is geen ziekte, maar het is de derde meest voorkomende slaapstoornis na praten in de slaap en snurken.
- Bij kinderen: Komt vaker voor, maar verdwijnt vaak vanzelf.
- Bij volwassenen: De oorzaken zijn anders en meer complex.
Oorzaken van slaapbruxisme
In de jaren 60 stelde Dr. Gilles Lavigne voor dat bruxisme werd veroorzaakt door “malocclusie” (wanneer de boven- en ondertanden niet goed op elkaar passen). Deze theorie werd verworpen door gebrek aan bewijs. Later werd stress als oorzaak genoemd, maar niet alle mensen met stress knarsen hun tanden, en niet iedereen met bruxisme heeft stress.
Recente inzichten:
- Neurochemische stoffen zoals dopamine spelen mogelijk een rol, hoewel dit nog niet volledig wordt begrepen.
- Onderzoek laat een patroon van activatie zien in het autonome zenuwstelsel dat sterk correleert met slaapbruxisme.
Hoewel de exacte oorzaak onbekend blijft, worden stress, roken, alcohol en cafeïne gezien als belangrijke triggers.
Behandelingen en oplossingen
1. Ontspanningstechnieken
Yoga, meditatie en acupunctuur kunnen helpen om stress te verminderen, maar genezen slaapbruxisme niet.
2. Medicatie
- Artsen kunnen angstremmende middelen of andere medicijnen voorschrijven om bruxisme te verminderen.
- Let op: Deze medicijnen kunnen verslavend zijn. Zonder toezicht van een arts is er een risico op misbruik.
3. Gebitsbeschermers (bitjes)
Een gebitsbeschermer kan helpen om schade aan de tanden te voorkomen, maar stopt het knarsen of klemmen niet.
- Over-the-counter bitjes: Betaalbaarder en beter dan niets, maar vaak minder effectief.
- Op maat gemaakte bitjes: Duurder, maar passen beter en verdelen de kracht van het knarsen om kaakpijn te verminderen.
Let op: Volgens Dr. Charles McNeill kunnen gebitsbeschermers een kauwreflex opwekken, waardoor bruxisme juist kan toenemen. Langdurig gebruik kan ook blijvende schade aan de beet veroorzaken.
Conclusie
Slaapbruxisme kan schadelijk zijn voor je tanden, kaak en algehele gezondheid. Hoewel ontspanningstechnieken en gebitsbeschermers tijdelijk verlichting bieden, is het belangrijk om onderliggende triggers zoals stress aan te pakken. Bespreek je symptomen met een tandarts of specialist om een passende behandeling te vinden en verdere schade te voorkomen.
Heb je nog vragen of wil je meer advies? Laat het weten! 😊