Naar schatting lijdt ongeveer tien procent van de bevolking aan bruxisme, een aandoening die wordt gekenmerkt door tandenknarsen en klemmen van de kaak (kaakklemmen). Na verloop van tijd veroorzaakt bruxisme tandslijtage, schade en zelfs breuk. Aandoeningen van de kaak kunnen ook optreden, waardoor pijn en beperkte beweging ontstaat. Bruxisme komt het meest voor bij volwassenen tussen de vijfentwintig en vijfenveertig jaar, maar het is ook bekend dat kinderen hun tanden knarsetanden.
Er zijn twee soorten bruxisme, namelijk waakbruxisme (overdag) en slaapbruxisme (’s nachts). Symptomen van slaapbruxisme zijn onder andere continu tandenknarsen en ritmische kaakspiercontracties. Sommige gevallen van bruxisme kunnen verband houden met andere medische aandoeningen en het gebruik van bepaalde medicijnen. Antidepressiva en recreatieve drugs staan erom bekend dat ze tandenknarsen veroorzaken, net als medische aandoeningen zoals angst en depressie.
Studies hebben aangetoond dat slaapbruxisme doorgaans optreedt als een reactie op opwinding, spanning tijdens de slaap, wat duidt op een mogelijke slaapstoornis. Wanneer de persoon zijn tanden knarst, gebeurt dit in clusters en deze zijn geassocieerd met opwinding. Er wordt gedacht dat slaapapneu sterk gerelateerd is aan slaapbruxisme en dat het tandenknarsen en kaakklemmen optreden wanneer de ademhaling wordt belemmerd. Vaak zal de persoon ook snurken, naar adem happen en zelfs mompelen als onderdeel van de bruxisme. Andere oorzaken van slaapbruxisme zijn gerelateerd aan slaapwandelen, angst en stress en andere medische aandoeningen die slaapstoornissen veroorzaken.
Hoewel er geen genezing voor slaapbruxisme is, kan het worden beheersd en kunnen er preventieve maatregelen worden genomen om verdere schade aan zowel de tanden als de kaak te verminderen. Gebitsbeschermers, pijnstillers en stressmanagement zijn de gebruikelijke behandelingen bij het omgaan met bruxisme.
